سختی گیر – سختی آب، ناشی از یون های کلسیم و منیزیم و به مقدار کمتر ترکیبات فلزاتی چون آهن، منگنز و آلومینیم است. از آنجایی که سه فلز مذکور به مقادیر جزئی در آب موجودند لذا اثر آن ها در سختی آب کم است.

متداولترین روش برای حذف سختی آب ، استفاده از سختی گیر های رزینی می باشد. رزین ها ، کلسیم و منیزیم را با سدیم تعویض کرده و آب سخت را به آب نرم تبدیل می کنند.

سختیگیر سختی گیر

سختی گیر، سختیگیر

سختی آب، عموماً برحسب میلی گرم در لیتر یا میلی اکی والان بر لیتر کربنات کلسیم اندازه گیری و غالباً بر اساس سختی کل TH  (مجموع سختی کربناته CH  و سختی غیر کربناته NCH  ) اعلام می شود. سختی کربناته به سختی ناشی از ترکیبات کربناته و بی کربناته کلسیم و منیزیم اطلاق می شود در حالی که سختی غیر کربناته دلالت بر سختی ناشی از ترکیبات کلسیم و منیزیم با سایر آنیونها مانند سولفات، کلراید و نیترات دارد. از آنجا که سختی کربناته در تشکیل رسوب در تأسیسات حرارتی و دیگهای بخار نقش دارد، از این لحاظ از سختی غیر کربناته مهم تر می باشد. سختی کربنات گاهاً تحت عنوان سختی موقت بیان می شود زیرا این سختی را می توان براحتی با حرارت دادن از آب جدا نمود. نحوه تشکیل رسوب کربنات کلسیم در دیگهای بخار بصورت ذیل می باشد:

CaCO3↓ + CO2↑ + H2OCa2 + ۲ HCO3-

 آگاهی از میزان سختی آب نقش بسیار موثری در برآورد قابلیت مصرف آب بعنوان منبع تأمین آب شرب و یا صنعتی دارد. همچنین انتخاب سیستم سختی گیر (سیستمهای لایم- سودا، سختی گیرهای رزینی، سیستمهای اسمز معکوس و ..) و نیز طراحی دقیق سیستمها، به شدت وابسته به میزان سختی آب می باشد. با وجود آنکه طبقه بندی کیفی مطلقی برای سختی آب وجود ندارد، در اغلب موارد سختی مطابق با جدول ذیل تقسیم بندی می گردد.

 شرح

سختی

Meq/l

Mg/l برحسب CaCO3

نرم

۱ >

۵۰ >

نسبتا سخت

۳-۱

۱۵۰-۵۰

سخت

۶-۳

۳۰۰-۱۵۰

بسیار سخت

۶ <

۳۰۰ <

مقادیر کمی سختی طبقه بندی شده برای آب های مختلف

 سختی آب، بسته به میزان ترکیبات معدنی موجود در آب، ساختار زمین شناسی ناحیه، منبع آب مورد برداشت و نیز شرایط اقلیمی منطقه، از نقطه ای به نقطه دیگر متفاوت می باشد. اکثر شهرهای کویری ایران و به ویژه شهرهای قم، اراک، زاهدان، ساوه، کاشان، سمنان و…  ساختار خاک آهکی داشته و آب آنها از سختی بالایی برخوردار است. لازم به توضیح است میزان سختی آب که به عنوان عامل مزاحم لحاظ می شود، بسته به نوع کاربری متفاوت می باشد. با این حال، عملیات سختی گیر برای آبهای با سختی بیش از ۱۰۰ میلی گرم بر لیتر توصیه می گردد.

عمده ترین کاربرد دستگاه های سختی گیر رزینی عبارتند از :

·         نرم کردن آب دیگ های بخار و مبدل های حرارتی

·         نرم کردن آب مورد نیاز برج های خنک کننده و سیستم های سرمایشی

·         نرم کردن آب مصرفی صنایع رنگسازی و رنگرزی

 شرکت فرآب صنعت با در اختیار داشتن کادر مهندسی و اجرایی مجرب ، قابلیت ساخت سختی گیر های رزینی در دو نوع اتوماتیک و نیمه اتوماتیک را با در نظر گرفتن استانداردهای روز دنیا دارا می باشد.

سیکل عملکردی واحد سختی گیر رزینی
بطور کلی سیکل عملکردی سیستمهای رزینی شامل ۵ مرحله:

۱-       سیکل نرم سازی آب

۲-       سیکل شستشوی معکوس

۳-       سیکل احیا سیستم

۴-       سیکل شستشوی آرام

۵-       سیکل شستشوی سریع

– سیکل عمکردی (Service) : ورود آب خام و انجام عملیات سختی گیری

– سیکل شستشوی معکوس (Backwash) : در این سیکل جهت جریان عکس حالت قبل بوده و ذرات به دام افتاده بر روی بستر رزین از جمله ذرات سیلس، رسوبات، ذرات آهن و … از سطح رزین شسته می شوند. سیکلBackwash در یک سختی گیر معمول، نیازمند سرعت جریان در حدود (۳ گالن در دقیقه / ۱۳ لیتر در دقیقه) می باشد.

– سیکل احیا سیستم (Regeneration)  : در این مرحله، محلول نمک به آرامی از روی بستر رزین عبور داده می شود تا رزین تا جای ممکن سدیم را از محلول جذب و ظرفیت تبادل خود را بازیابد.

– شستشوی آرام (Slow Rines) : در این مرحله، با شستشوی آرام بستر رزین، آب نمک مازاد از رزین شسته شده و خارج می شود.

– شستشوی سریع (Fast Rines) : در مرحله نهایی رزین ها تحت شستشوی سریع قرار می گیرند.

مشخصات فنی سختی‌گیرهای شرکت فرآب صنعت:

– قابلیت تحمل فشار بدنه صافی تا  ۵ بار

– جنس بدنه از بالاترین کیفیت های فایبرگلاس FRP/ کربن استیل  با  پوشش داخلی از سه لایه اپوکسی و پوشش خارجی مشتمل بر یک لایه رنگ ضد زنگ و یک لایه رنگ روغنی

– تأمین رزین دستگاه از انواع مرغوب رزین با ظرفیت تبادل و پایداری بالا

– دارای عدسی های استاندارد و دریچه های بازدید در بالا و پایین

– مجهز به آب پخش کن و آب جمع کن از مواد مقاوم  PVC

– مجهز به مخزن نمک پلی اتیلن جهت احیا سیستم

– قابلیت تجهیز سیستم به شیر تمام اتوماتیک، نیمه اتوماتیک و دستی

– مجهز به لوله کشی های مناسب

– مجهز به شیر هواگیری، شیر تخلیه و مانومتر