چربی گیر فاضلاب یکی از مهمترین تجهیزات در سیستم تصفیه فاضلاب است که نقش مهم در جلوگیری از گرفتگی لولهها، افزایش عمر شبکه فاضلاب و حفظ محیط زیست دارد. در بسیاری از مکانهای پرمصرف مثل رستوران، هتل، کارگاههای فرآوری مواد غذایی و حتی کارواش، چربی و روغن موجود در فاضلاب میتواند مشکلات جدی ایجاد کند. به همین دلیل شناخت انواع چربی گیر فاضلاب و انتخاب مدل مناسب، برای داشتن سیستم کارآمد و کمهزینه مهم است. در این مقاله به معرفی کامل انواع چربی گیر فاضلاب میپردازیم.
چربی گیر فاضلاب چیست؟
چربی گیر فاضلاب دستگاهی است که برای جداسازی چربی، روغن، مواد معلق و ذرات جامد از جریان فاضلاب طراحی شده است. این دستگاه معمولاً شامل بخشهای ورودی، محفظه تهنشینی، بافلهای جداکننده و خروجی است.
مکانیزم عملکرد آن بر پایهی اختلاف چگالی بین چربی و آب است؛ یعنی روغن و چربی که سبکتر از آب هستند، در بالای محفظه جمع میشوند و آب تصفیهشده از بخش پایین خارج میگردد.
استفاده از چربی گیر، علاوه بر جلوگیری از گرفتگی لولهها، به بهبود راندمان سیستم تصفیه فاضلاب شهری نیز کمک میکند. در رستورانها و آشپزخانههای صنعتی، نصب این دستگاه طبق مقررات زیستمحیطی الزامی است و عدم استفاده از آن ممکن است منجر به جریمه شود.
انواع چربی گیر فاضلاب
چربی گیرها با توجه به جنس بدنه، نحوه ساخت، ظرفیت و محل نصب به انواع مختلفی تقسیم میشوند. انتخاب درست نوع چربی گیر وابسته به میزان فاضلاب تولیدی، نوع فعالیت، فضای نصب و بودجه در دسترس است.
1-چربی گیر کامپوزیت
چربی گیر فاضلاب کامپوزیت از ترکیب رزینهای پلیمری و الیاف شیشه (FRP) ساخته میشود و بهدلیل وزن کم و نصب آسان، یکی از گزینههای محبوب در مکانهای کوچک است. این مدل بیشتر در رستورانهای کوچک، آشپزخانههای خانگی و محیطهای کممصرف استفاده میشود.
از ویژگیهای مهم این نوع میتوان به مقاومت در برابر خوردگی، نصب سریع و قیمت اقتصادی اشاره کرد. همچنین به دلیل بدنه سبک، برای مکانهایی که امکان دفن زیرزمینی ندارند، گزینهای ایدهآل محسوب میشود.
معایب مدل کامپوزیت
- حساس به ضربه و امکان ترکخوردگی در هنگام جابجایی
- مقاومت کمتر در برابر دمای بالا (نسبت به مدلهای فلزی)
- عمر مفید کوتاهتر در محیطهای صنعتی و پرفشار

2-چربی گیر استیل ضد زنگ
چربی گیر استیل یکی از باکیفیتترین و بادوامترین مدلها در بازار است که معمولاً از استیل ضد زنگ 304 یا 316 ساخته میشود. این مدل بهدلیل مقاومت بسیار بالا در برابر مواد شیمیایی و خوردگی، در صنایع غذایی، بیمارستانها، هتلها و فضاهای لوکس مورد استفاده قرار میگیرد.
نصب و نگهداری آسان، شستشوی سریع و ظاهری بهداشتی از ویژگیهای اصلی آن است. علاوه بر این، سطح صیقلی استیل مانع از تجمع چربی و باکتری میشود که برای فضاهای بهداشتی اهمیت بالایی دارد.
مزایای چربی گیر استیل
- طول عمر بالا و مقاومت در برابر اسید و قلیا
- تمیزکاری ساده و ظاهر زیبا
- مناسب برای فضاهای داخلی و آشپزخانههای صنعتی
معایب چربی گیر استیل
- قیمت بالاتر نسبت به مدلهای دیگر
- وزن زیاد و نیاز به نصب حرفهای
- در صورت تماس طولانی با برخی شویندههای قوی ممکن است سطح آن تغییر رنگ دهد.

3-چربی گیر بتنی
چربی گیر فاضلاب بتنی از قدیمیترین و مقاومترین مدلهاست که معمولاً در پروژههای بزرگ صنعتی یا شهری مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع چربی گیر در محل پروژه ساخته میشود و به دلیل وزن بالا و ساختار مستحکم، قابلیت دفن در عمق زیاد زمین را دارد.
چربی گیر بتنی برای رستورانهای بزرگ، کارخانهها و مجموعههایی با حجم بالای فاضلاب بسیار مناسب است. مقاومت آن در برابر فشار و حرارت بالا باعث شده که در فضاهای باز و صنعتی به کار رود.
مزایای چربی گیر بتنی
- دوام بالا و مقاومت در برابر فشار زمین
- هزینه مناسب در ظرفیتهای بزرگ
- عدم نیاز به تعویض یا نگهداری مکرر
معایب چربی گیر بتنی
- وزن بسیار زیاد و دشواری در حملونقل
- احتمال نشت در صورت ترکخوردگی یا اجرای غیراصولی
- زمان نصب طولانیتر نسبت به مدلهای آماده

4-چربی گیر فایبرگلاس
چربی گیر فایبرگلاس از جنس FRP (Fiber Reinforced Plastic) ساخته شده و یکی از مدلهای مدرن با وزن پایین است. این مدل در برابر خوردگی، زنگزدگی و مواد شیمیایی بسیار مقاوم است و معمولاً بهصورت پیشساخته در کارخانه تولید میشود.
چربی گیر فایبرگلاس برای مکانهایی با فضای محدود مانند فستفودها، کافیشاپها و واحدهای کوچک بسیار کاربردی است.
مزایای چربی گیر فایبرگلاس
- سبک و قابل حمل
- مقاوم در برابر اسید، قلیا و تغییرات دمایی
- عمر طولانی و نصب آسان
5-چربی گیر پلی اتیلن
چربی گیر فاضلاب پلیاتیلن یکی از جدیدترین نسلهای چربیگیر است که از پلیاتیلن دو یا سه جداره ساخته میشود. این مدل کاملاً آببند بوده و برای دفن در زمین بسیار مناسب است.
چربی گیر پلی اتیلن به دلیل وزن پایین، مقاومت در برابر زنگزدگی و قیمت مناسب، بهسرعت در بازار محبوب شد. همچنین بهصورت پیشساخته تولید میشود و نصب آن تنها در چند ساعت قابل انجام است.
مزایای چربی گیر پلی اتیلن
- ضد زنگ و مقاوم در برابر خوردگی
- سبک، قابلحمل و ضد نشت
- مناسب برای دفن زیرزمینی در فضاهای مرطوب
نکات مهم در انتخاب چربی گیر فاضلاب مناسب
توصیه فرآب صنعت برای انتخاب چربی گیر مناسب، توجه به چند عامل ضروری است:
- ظرفیت موردنیاز: بر اساس تعداد شستشوها و حجم فاضلاب روزانه محاسبه شود.
- جنس بدنه: در فضاهای باز، مدلهای بتنی یا پلیاتیلن بهتر عمل میکنند.
- میزان حرارت و چربی: در فاضلابهایی با چربی بالا، مدل استیل یا فایبرگلاس گزینه مطمئنتری است.
- فضای نصب: اگر محدودیت فضا دارید، مدلهای سبک مانند پلیاتیلن یا کامپوزیت را انتخاب کنید.
- هزینه نگهداری: مدلهای فایبرگلاس و پلیاتیلن معمولاً نگهداری سادهتری دارند.
مقایسه انواع چربی گیر فاضلاب
| نوع چربی گیر | جنس بدنه | مزیت اصلی | کاربرد معمول | هزینه تقریبی |
|---|---|---|---|---|
| کامپوزیت | رزین و فایبر | سبک و ارزان | رستورانهای کوچک | پایین |
| استیل ضد زنگ | استیل 304 یا 316 | بهداشتی و بادوام | صنایع غذایی، هتلها | بالا |
| بتنی | بتن مسلح | مقاوم و ماندگار | پروژههای صنعتی | متوسط |
| فایبرگلاس | FRP | ضد خوردگی و سبک | فستفود و کافیشاپ | متوسط |
| پلی اتیلن | PE دو جداره | ضد زنگ، دفنی | کارواش و رستورانها | پایین تا متوسط |
جمع بندی
چربی گیر فاضلاب، قلب سیستم تصفیه در فضاهای آشپزخانهای و صنعتی است. انتخاب درست از بین انواع چربی گیر فاضلاب میتواند هم از هزینههای لایروبی و گرفتگی لولهها جلوگیری کند و هم عمر شبکه فاضلاب را افزایش دهد.
اگر حجم فاضلاب بالاست، چربی گیر بتنی یا استیل بهترین گزینه است. برای فضاهای کوچکتر، مدلهای پلیاتیلن یا فایبرگلاس با هزینه کمتر عملکرد مطلوبی دارند. در نهایت، رعایت اصول نصب و سرویس دورهای اهمیت بیشتری از نوع جنس دارد؛ چرا که نگهداری نادرست میتواند حتی بهترین مدل را بیاثر کند.